1974 - 2024: Infodag met als thema "Textiel, factor van welzijn voor de mens"

 

VTI-herinneringen aan vijftig jaar geleden

1974: Infodag met als thema
"Textiel, factor van welzijn voor de mens"


De textielafdeling op het VTI - 1925 tot 2002

Gedurende een periode van bijna 80 jaar floreerde de textielafdeling op onze school. Vanaf 1925 kunnen leerlingen in de Middelbare en Hogere Technische Scholen terecht voor avondlessen textielnijverheid. Vanaf oktober 1927 worden de textiellessen Spin- en Weefkunde ook aangeboden in het dagonderwijs. 

Aan de Aalsterse firma Frans Peynsaert, die ook al verantwoordelijk was voor het optrekken van de eerste gebouwen van de jonge school, wordt gevraagd om een eerste verdieping bij te bouwen op een deel van de huidige C-blok waarin de weefzaal wordt ingericht. In november 1928 krijgt de school de afrekening van de geleverde werken: 116.280 BEF. 

Factuur Frans Peynsaert & Zoons, 1928 - Archief VTI-Aalst

Factuur A. Van Sande - Schelfhout, 1928 - Archief VTI-Aalst

Ook Alfons Van Sande uit de Dirk-Martensstraat - aannemer van schilder- en glaswerken én op dat moment lid van de het dagelijks bestuur van de school - verricht hand-en-spandiensten in de nieuwe weverij. Zo komt ene Jos. Mertens de nieuwe ramen schilderen. Hij werkt hier 13,5 uur aan, voor een uurloon van 5,25 BEF. Voor de glaswerken in de weverij (het plaatsen van 299 glazen ruiten) is zijn uurloon iets hoger: 5,45 BEF.

Uiteraard wordt ook vanaf juli 1927 reclame gemaakt in de Aalsterse pers voor de nieuwe voltijdse afdeling.

Vier jaar later, in 1931, studeren dan ook de eerste leerlingen "weefkunde" af. In een verslagje over de infodag van juli 1931 schrijft de reporter in De Volksstem (van 29 juli 1931): "En de werkhuizen! Prachtig. Hier kregen de bezoekers niet alleen een hele reeks vervaardigde voorwerpen te zien, hier zagen ze ook hun eigen jongens aan het werk onder het waakzaam oog van hun meesters. [...] Met een groeiende nieuwsgierigheid werden dan ook paswerkerij, draaierij, elektriciteit, smidse, weverij, schrijnwerkerij, meubelmakerij, modelmakerij bezocht. De weverij in 't bijzonder trok de aandacht van alle bezoekers evenals de mooie afgewerkte meubelstukken van de leerlingen meubelmakers uit het 4e jaar".  

De Volksstem, 15 augustus 1925 - S.A.A. 

De Volksstem, 5 juli 1927 - S.A.A.

Bestuurders en directeurs van het VTI zorgen traditiegetrouw voor aanpassingen in het studieaanbod binnen de verschillende beroepsrichtingen. Ze gaan er terecht van uit dat de school niet alleen basiskennis en vaardigheden moet overbrengen, maar ook moet inspelen op technologische ontwikkelingen en innovaties. Daarnaast houden ze rekening met de tewerkstellingsmogelijkheden na het afronden van bepaalde opleidingen. Wanneer de werkgelegenheid in een sector problematisch wordt – door het verdwijnen of ingrijpend veranderen van traditionele industrietakken – moet hierop tijdig worden gereageerd.

Dit geldt in het bijzonder voor het textielonderwijs. De textielindustrie, ooit de trots van de stad Aalst, verdwijnt, wat ook gevolgen heeft voor de werkgelegenheid van afgestudeerden uit deze afdeling. Vanaf het schooljaar 1999-2000 wordt de textielafdeling geleidelijk afgebouwd, en in 2002 sluit ze definitief haar deuren.


Textiel, factor van welzijn voor de mens

Op zaterdag 4 mei 1974 stond de jaarlijkse infodag in het teken van het thema “Textiel, factor van welzijn voor de mens”. 

Voormalig collega Walter Ghekiere schrijft in het schooltijdschrift "Echo": "Dit initiatief om aandacht te vestigen op de textielindustrie in Vlaanderen en in het bijzonder op de textielafdeling van onze school heeft veel lof gekregen tijdens de infodag".

Oud-collega Walter Ghekiere 

Hét pronkstuk van de tentoonstelling was de historisch beroemde Mule-Jenny spinmolen die vanuit het Gravensteen in Gent naar onze school werd gebracht. In de conferentiezaal kregen bezoekers naast deze spinmachine, die Lieven Bauwens in het begin van de 19e eeuw uit Engeland naar Vlaanderen smokkelde, ook de nieuwste bobijnmachine te zien, een in eigen land gemaakte constructie van de firma Gilbos, Aalsters producent van textielmachines. Het contrast tussen deze oude machine en het nieuwste technische hoogstandje liet bezoekers zien dat de textielindustrie een rijke geschiedenis heeft, maar ook meegaat met haar tijd en streeft naar steeds grotere technische perfectie.

De Mule-Jenny, foto van Paul Hermans - Eigen werk, Publiek domein, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=84232077


Duizenden nieuwsgierigen verzamelden zich in de breizaal om het breien en afwerken van panty's te bekijken. Dit was een van de grote publiekstrekkers van de textielafdeling.

Dankzij de bereidwillige medewerking van 32 bloeiende textielbedrijven uit het Aalsterse en de ruimere omgeving, kon er een indrukwekkende tentoonstelling worden georganiseerd. De nieuwste ontwikkelingen in de textielwereld werden op meesterlijke wijze gepresenteerd in de gangen en op de eerste verdieping van blok E. 

Kousenfabrikant Du Parc had zelfs een aantal kleine machines meegenomen, en enkele medewerksters demonstreerden ter plekke het productieproces. Tijdens hun rondgang merkten de bezoekers op hoe divers de textielproducten zijn. Ze zagen niet alleen de grondstoffen, maar kregen ook een overzicht van de afgewerkte producten.

De kleurenpracht speelde een grote rol, waardoor er geen sprake was van eentonigheid en bezoekers met enthousiasme door de verschillende stands wandelden. Het was een tentoonstelling die iedereen aansprak en bewust maakte van de toekomstmogelijkheden in de textielindustrie. Voor velen was dit niet alleen een bewijs dat textiel een interessante studierichting is, maar ook een richting met veel mogelijkheden."

 

De Gazet van Aalst, 4 mei 1974 - S.A.A.

De verslaggever van de krant De Voorpost was, in een artikel waarin hij uitgebreid verslag doet van zijn bezoek aan de infodag, onder de indruk van de school, met haar vele laboratoria en praktijklokalen waar volop activiteit heerste. Op dat moment waren er ongeveer 2600 leerlingen ingeschreven voor de dagcursussen, en nog eens zo'n 500 leerlingen volgden avondlessen.




Edmond Schouppe en Albert Troch


De gang van de textielafdeling in blok D, de huidige gang naar de werkplaats mechanica van de tweede graad arbeidsfinaliteit. Het lokaal wordt nog steeds "de oude weverij" genoemd.





Velcro Companies produceert onder de merknaam 'Velcro' een reeks mechanische bevestigingsproducten, waaronder klittenband. Het originele gepatenteerde klittenband werd in 1948 uitgevonden door de Zwitserse elektrotechnische ingenieur George de Mestral, die er in 1955 een patent op nam. Hierna verfijnde en ontwikkelde hij de praktische productie ervan tot de introductie op de markt eind van de jaren 1950.



F.F.R. (Filature et Filteries Réunies) werd opgericht in 1886 door de fusie van drie textielbedrijven uit Aalst: de gevestigde katoenspinnerij 'J.B. Jelie' en de relatief nieuwe twijnderijen 'Druwé-Hendrickx' en 'Borreman-Van Melckebeke'. Na de Tweede Wereldoorlog nam de concurrentie op de wereldmarkt toe. In de jaren vijftig werd F.F.R. overgenomen door een Britse multinational, wat het begin van de neergang inluidde. Uiteindelijk werden in 1989 de laatste productielijnen in Aalst stilgelegd en kwam er definitief een einde aan de productie aan de Tragel.



Nominette is een bedrijf dat gespecialiseerd is in textiellintjes en -etiketten. Het bedrijf werd opgericht in 1920 in Aalst, maar verhuisde in 1995 naar Erpe-Mere. Het bedrijf is vandaag in handen van het Nederlandse EE labels, maar produceert jaarlijks nog duizenden 'nominetjes' voor de Aalsterse carnavalisten.







Onthaal aan de Sinte-Annalaan.






"Eigen ontwerp - eigen constructie"

Ook in de andere werkplaatsen was het grote publiek van harte welkom om de technische vaardigheden van leerlingen en leerkrachten te bewonderen. Materiaal dat destijds in de school zelf werd vervaardigd, was daar te zien.




Vakleraar bouw Victor Tass bewondert een kolomboormachine.

De smidse van de school, anno 1974





De brochure van de Infodag 1974: met 230 sympathiserende sponsors, het programma van alle onderwijsinrichtingen die de school op dat moment telde én de namen én adressen van alle personeelsleden van de school.  





Culturele Avond

De uitnodiging voor de culturele avond

Tijdens het infodagweekend vonden twee culturele avonden plaats, waarbij Jos Vanmol de algemene regie verzorgde. Gisèle Janssens-Van der Weeën en Georges Van den Bossche leidden de avond als presentatoren. De opvoeringen vonden plaats in de feestzaal van het VTI, toegangskaarten kostten 60 BEF. De opbrengst was integraal bestemd voor de aanpassing en vernieuwing van de feestzaal.

Het instrumentaal ensemble van de school, onder leiding van Alfons Beasar, voerde werken uit van de Zwitserse componist Oscar Tschuor en de Belgische componist Valéry Bury. 

Vervolgens bracht het knapenkoor van de school, onder leiding van Victor Van Frachen, enkele Oudnederlandse volksliederen en een studentenlied ten gehore.

Het knapenkoor onder leiding van Victor Van Frachen

Later voerde het instrumentaal ensemble werken uit van Johan Strauss, waaronder de mars van het 4e regiment van de grenadiers, "Over the cha cha cha waves" (Phortner-Rosas), en sloten ze af met de mars "Koning Voetbal" van Willy Schootemeyer.

VTI-leraar en bariton Herman Slagmulder zong, begeleid door Christiaan Crombeen op vleugelpiano, fragmenten uit Mozart's operette "Die Zauberflöte" en uit "De Lustige Boer" van Leo Fall.


Een foto van latere datum: Victor Van Frachen en Herman Slagmulder

Herman Slagmulder nam ook de regie op zich van het toneelstuk dat het tweede deel van de culturele avond vulde: de eenakter "Feest" van Herman Heyermans. Dit toneelstuk gaat over gevangenen die te horen krijgen dat ze gratie krijgen van de nieuwe koning. De reacties op hun nieuwe vrijheid variëren sterk, vergelijkbaar met de ervaringen van vluchtelingen die een verblijfsstatus of uitzetting krijgen.
Het toneelstuk werd voortreffelijk uitgevoerd door Jos Vanmol (als directeur van de gevangenis), Luk Vekeman (cipier), Paul De Schepper (nr. 7), Willy Van Boxstael (nr. 83), Martine Van Impe (moeder van nr. 83), Alex Sablon (nr. 215), Achiel De Moor (nr. 113), Anne Verniers (dochter van nr. 113) en Willy Van Sande (nr. 67).

De Cultuurgroep V.T.S.A. (voorzitter: Richard De Schepper) omvatte begin jaren zestig een toneelgroep (Cultura – Willy Van Sande), het Knapen- en Mannenkoor (Victor Van Frachen), een Koperensemble (eerst geleid door Victor Van Frachen, later door Alfons Beazar) en een choreografische kunstgroep Wolfsangel (Oscar Van Malder).

De avond werd afgesloten door de kunstgroep Wolfsangel, later bekend als Alkuone, met drie balletuitvoeringen onder artistieke leiding van Oscar Van Malder en choreografie van Francine D'Haeseleer-De Veylder.

Wolfsangel - waaruit later Vredon en Alkuone ontstonden - in actie

Geen opmerkingen:

Een reactie posten